Geçtiğimiz yıldan beri ülkemizde yaşanan enflasyon oranlarındaki önlenemez artış, kiracıları ve ev sahiplerini karşı karşıya getirmiş durumda. Yüksek enflasyon oranları ev sahiplerinin fahiş fiyat artışları yapmasına yol açarak kiracıları zor durumda bırakmaya başladı. Bu durum üzerine 4 bakanlığın bir araya gelerek yaptığı kira zammı düzenlemesi ile taraflar arasındaki ilişki de yeniden ele alındı. Peki, yıllık kira artışı yüzde kaç? İşte, kira artış oranı ile ilgili merak edilen detaylar…
Kira Zammı Neye Göre Belirlenir?
2022 Haziran ayının başına kadar kiracı ve ev sahibi arasındaki ilişkiyi belirleyen kira sözleşmesindeki şartlar devletin koyduğu kurallara göre düzenleniyordu. 12 ayın TÜFE ortalamasına göre belirlenen ev kirası artış oranı sayesinde alt ve üst limitteki artış rakamları da kolayca bulunabiliyordu. Kira zammı düzenlemesi öncesinde konutlara 12 aylık TÜFE oranlarının üstünde bir artış yapılamıyordu. Fakat geçtiğimiz yıldan bu yana ülkemizde yaşanan yüksek enflasyon rakamları kira ödemelerine de yansıdı ve ev sahipleri kiracılardan yüksek zam oranları talep etti. Bunun üzerine 4 bakanlık bir araya gelerek yeni bir kira düzenlemesi gerçekleştirdi. Bu düzenlemeye göre, kira artışlarına yüzde 25 sınırı getiren önerge TBMM Genel Kurulu’nda kabul edildi. Düzenlemeye istinaden 1 Temmuz 2022 ila 1 Temmuz 2023 arasında yapılabilecek en yüksek kira zam oranı kira bedelinin yüzde 25’ini geçemeyecek.
Ev Sahipleri Kiraları Hangi Oranda Arttırabilir?
TBMM’nde kabul edilen önerge hakkında konuşan Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, kira düzenlemesinin 1 Temmuz 2023’e kadar yenilenecek olan sözleşmelerde, bir önceki kira yılının yüzde 25’ini geçmeyecek şekilde yapıldığını ve bunun geçici bir hüküm olduğunu söyleyerek söz konusu önergenin Borçlar Kanunu’na ekleneceğini belirtti. Buna göre, ev sahipleri, konut kiralarını 1 Temmuz 2022 tarihinden itibaren bir yıl süreyle önceki yılın kira rakamının yüzde 25’i oranında artırabilecek. Bunun üzerinde artış yapamayacak. Öte yandan beşinci yılını dolduran kiracılar için ev sahiplerinin kira tespit davası açma hakkı bulunuyor. Ev sahipleri, beşinci yılını doldurmuş kiracıları için ihtarname çekip kira tespit davası açabiliyor. Mahkeme tarafından atanan bilirkişi, konutun güncel kira oranını tespit ederek mahkemeye sunuyor. Hakim ise hakkaniyet oranında bir artış belirleyerek kirayı yeniden düzenleyebiliyor.
Zam Oranını Kabul Etmeyen Kiracı Ne Yapmalıdır?
Yeni düzenlemeye göre kiracı, 1 Temmuz 2022 tarihinden itibaren kira yenileme dönemi geldiği zaman kira rakamının yüzde 25’i oranında zam yapmak durumunda. Yasalarla belirlenen bu oranın altındaki bir rakam ise iyi niyet çerçevesinde ev sahibi ile görüşülebilir fakat ev sahibinin bunu onaylamadığı durumlarda kiracı yasal çerçeveler ışığında yapılan düzenlemeyi kabul etmek zorundadır. Aksi takdirde ev sahibi, sözleşmesi biten kiracıyı evden tahliye ettirebilir.