Sigorta primi, kişilerin aylık kazançlarındaki en önemli gider kalemlerinden biri olma özelliği taşıyor. Peki, bu primler tam olarak ne anlama geliyor ve nasıl hesaplanıyor? Sigorta primi ödememizdeki amaçlar nelerdir? Bu soruların ve çok daha fazlasının cevapları yazımızın devamında sizleri bekliyor.
Sigorta Primi Nedir?
Sigorta primi, çalışan kişilerin sağlık hizmetlerinde yararlanabilmek ve emeklilik hakkı elde edebilmek için ödedikleri teminat tutarıdır. Ücretli olarak bir iş yerinde çalışanların SGK prim ödeme süreçleri, işveren tarafından doğrudan kurum ile bağlantılı olarak yönetiliyor. Serbest meslek sahipleri, ev hanımları ve gündelik temizlik işleriyle uğraşan kişiler ise isteğe bağlı sigorta primi yatırabiliyor. Böylece sağlık hizmetlerinden yararlanabilme ve prim gün sayısını tamamlayarak ilerleyen yıllarda emeklilik hakkı kazanabiliyorlar. Emeklilik prim günü sayısı, kişinin ilk defa SGK kaydının yapıldığı güne göre değişkenlik gösteriyor.
Sigorta Primi Nasıl Hesaplanır?
İşverenlerin ödemeleri gereken SGK primi, belirli bir formüle bağlı kalınarak hesaplanıyor. İndirimsiz sigorta primi, brüt maaşın toplam %37,5’ine denk geliyor. Bu oran içerisinde işçi sigorta primi (%14), işveren payı (%20,5), işçi işsizlik (%1), işveren işsizlik (%2) ödemeleri yer alıyor. SGK prim hesaplama için bir çalışanın prim oranı ile brüt ücretini çarpması yeterli. Bu işlem sonucunda 30 günlük sigorta prim tutarınızın ne kadar olduğunu öğrenebilirsiniz.
Part-time çalışanların sigorta primi hesaplama işlemi ise çalıştıkları gün bazında yapılıyor. Kısmi zamanlı çalışan olarak nitelendirilen bu tarz kişiler, tam zamanlı çalışma süresinin azami üçte ikisi kadar mesai yapabiliyor. Part-time çalışanlar, eksik kalan gün sayılarını tamamlamaya gerek olmadan sağlık hizmetlerinden yararlanabiliyor.
Neden Sigorta Primi Öderiz?
SGK primlerinin yatırılmasındaki temel amaç, çalışan kişilerin sigorta hizmetlerinden faydalanabilmeleri. Sigorta primleri sayesinde kişiler, gün sayılarını doldurarak emekliliğe hak kazanabiliyor ve sağlık olmak üzere devlet tarafından sağlanan çeşitli hizmetlerden yararlanabiliyor. Dolayısıyla hak kayıplarının meydana gelmemesi için primlerin eksiksiz olarak yatırılması oldukça önem taşıyor. Bu konuda herhangi bir düzensizlik olup olmadığını anlamanın yolu ise SGK primi sorgulama işlemi yapmaktan geçiyor.
Sigorta Primleri Hangi Durumlarda Yükselir?
Sosyal Güvenlik Kurumu’na ödenen primler belli başlı kriterlerdeki değişimlere bağlı olarak yükselebiliyor. Örneğin; çalışanın maaşına zam yapılması halinde ödenmesi gereken SGK primi de artıyor. İşverenin yararlandığı teşvikler de ödemekle yükümlü olduğu prim tutarlarında değişime sebep olabiliyor. Özel sigortalar özelinde ise poliçeye eklenen isteğe bağlı teminatlar kişinin yaşı, sağlık durumu, mesleği gibi detaylar prim tutarlarında artışa yol açabiliyor.