Riziko Nedir ve Neden Önemlidir?
Herhangi bir sözlüğe baktığınızda, riziko kelimesinin karşısında risk yazdığını görebilirsiniz. Konu sigortacılık sektörü olduğunda ise kelime biraz daha farklı anlam taşıyor. Sigorta, beklenmeyen risklere karşı maddi koruma sağlayan bir araç olarak hayatımızın ayrılmaz bir parçası halinde; riziko ise sigorta şirketlerinin en iyi bildiği ve yönetmek zorunda olduğu bir kavram. En yalın tabiriyle beklenmeyen olayların gerçekleşme olasılığını tanımlayan riziko kavramının önemini daha yakından incelemek için içeriğimizi okumaya devam edebilirsiniz.
Riziko Nedir?
Riziko ne demek sorusuna sigortacılıkta, gerçekleşmesi halinde poliçe sahibine maddi olarak zarar verebilecek tehlike ve durumlar olarak yanıt verebilmek mümkün. Söz konusu hallerde, sigortalının poliçeyi düzenleyen şirketten maddi talepte bulunma hakkı doğuyor. Daha da farklı bir ifade ile riziko gerçekleştiğinde, poliçe sigortalının maddi zararlarını kapatmak veya en aza indirgemek için devreye giriyor.
Zarara veya tehlikeye neden olayın gerçekleşmesi, tazmin borcun ödeme süresini başlatıyor. Tabii bunun için öncelikle sigortalının şirket ile temas kurması gerekiyor. Poliçe sahibinin beyanı doğrultusunda yapılan incelemede herhangi bir kusur veya kötü niyet tespit edilmezse teminat kapsamında ilgili ödeme gerçekleştiriliyor.
Tazminat ödemesi yapılmadan önce sigortalıdan bazı yükümlülükleri yerine getirmesi istenebiliyor. Örneğin; az önce bahsettiğimiz gibi olayın gerçekleştiği tarihten itibaren 10 gün içerisinde bildirimin mutlaka yapılması şart koşuluyor. Bunun dışında sigortalının, poliçede yer alan ve gerçekleşen riskin oluşmasını engelleyici önlemler konusunda adım atmış ya da talimatlara uymuş olması bekleniyor.
Riziko Neden Önemlidir?
Riziko kavramı, sigortacılık özelinde bir hayli önem arz ediyor. Çünkü poliçelerin kapsamı, riskin gerçekleşme oranına bağlı olarak şekilleniyor. Riskin gerçekleşmesi sonrasında poliçe sahibinin sigorta şirketinden alacağı tazminat tutarı, rizikonun gerçekleşme ihtimali göz önünde bulundurularak hesaplanıyor. Riskin gerçekleşme ihtimali ne kadar yüksek olursa teminat tutarı ters orantılı olarak düşüyor.
Örneğin; taksi işleten bir kişi, aracına trafik sigortası istediğinde yüksek risk seviyesinden değerlendirmeye alınıyor. Poliçeye konu aracın her gün uzun saatler boyunca yoğun trafikte kullanım ihtimalinin yüksek olması, bu durumun ana nedenini oluşturuyor. Haliyle poliçe prim bedeli yükselirken teminat kapsamı ve tutarları düşüyor.
Tabii rizikonun hesaplanması esnasında sigorta şirketi, her daim kendi lehine kararlar alamıyor. Çünkü sigorta ettiren haklarının da korunmasına özen gösterilmesi koşulu şart koşuluyor. Yasalar gereği hesaplama sürecinin sigorta ettiren taleplerini doğru, adaletli ve güvenilir şekilde karşılayacak biçimde gerçekleştirilmesi gerekiyor.
Riziko Hangi Durumlarda Geçerli Sayılır?
Riziko ne anlama gelir sorusu kapsamında riskin hangi durumlarda geçerli sayıldığına göz atmakta da fayda var. Rizikonun gerçekleşmesi halinde sigorta şirketinin poliçe sahibine ödeme yapabilmesi için bazı koşulların oluşması gerekiyor. Yani her gerçekleşen rizikoda iki taraf arasındaki sözleşme devreye girmiyor.
Sigorta şirketinin ödeme yapabilmesi için öncelikle gerçekleşen olayın ihmal, kasıt veya dikkatsizlik içerip içermediğine bakılıyor. Eğer sigorta sahteciliği durumu söz konusu ise şirket tarafından poliçe sahibine herhangi bir tutar ödenmiyor. Rizikonun geçerli sayılabilmesi için ayrıca sigortalının gerçekleşen olayı tüm detayları ile sigorta şirketine aktarması zorunluluğu bulunuyor.
Poliçe sahibinin beyanı, kimi durumlarda yeterli olmayabiliyor. Böyle bir koşulda, sözleşme uyarınca veya sigortacının istemi üzerine sigortalıdan belge talebinde bulunulabiliyor. Tazminatın kapsamının belirlenmesine yardımcı olabilecek belgelerin talep edilmesi halinde en kısa sürede teslimi, rizikonun geçerli sayılabilmesi için kritik önem taşıyor.
Riziko Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Riziko sürecinde ihmal bulunursa ne olur?
Riziko sürecinde sigortalının ihmali söz konusu ise poliçeyi düzenleyen şirket ödeme yapmama veya tazmin süreci gerçekleştiyse yasal yollara başvurma haklarına sahiptir.
Riziko ağırlaşması nedir?
Hukuki bir olay niteliği taşıyan rizikonun ağırlaşması, prim ile riziko arasındaki dengenin sigortacı aleyhine bozulmasıdır.
Riziko bedeli nedir?
Sigortalanacak varlığın başına gelebilecek herhangi bir riskin, poliçeyi düzenleyecek şirkete yol açacağı maliyete riziko bedeli denir.