2024 yılı, Türkiye’de aşırı hava olaylarının ve doğal afetlerin sayısında belirgin bir artışın yaşandığı bir yıl olarak kayıtlara geçti. Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün verilerine göre bu dönemde ülkemizde toplam 1257 aşırı hava olayı meydana geldi. Bu rakamlar sonucunda 1940 yılından bu yana aşırı hava olayının en çok yaşandığı ikinci yıl 2024 olarak belirlendi. Gelin, 2024 yılında yaşanan hava olaylarına, ülkemizdeki etkilerine bir göz atalım.
2024 Yılında Gerçekleşen Aşırı Hava Olaylarının Türlerine Göre Dağılımı
2024 yılında gerçekleşen aşırı hava olayları ve yüzdesel olarak yoğunlukları aşağıdaki gibi sınıflandırılabilir:
- %35 Şiddetli Yağış ve Seller: Bu olaylar, toplam aşırı hava olaylarının en büyük bölümünü oluşturdu.
- %20 Fırtına: Fırtına, ikinci en yaygın aşırı hava olayı olarak kaydedildi.
- %18 Dolu Yağışı: Dolu yağışı, özellikle tarım alanlarında ciddi hasarlara yol açtı.
- %9 Kar Yağışı: 2024’te gerçekleşen kar yağışı kış aylarında ulaşımı ve günlük yaşamı olumsuz etkiledi.
- %8 Yıldırım Düşmesi: Yıldırım düşmesi, can ve mal kayıplarına neden oldu.
- %2 Hortum: Nadir görülmesine rağmen, meydana geldiği bölgelerde ciddi zararlar verdi.
2024 Yılında Gerçekleşen Aşırı Hava Olaylarının Bölgesel Etkileri
Aşırı hava olayları, farklı tarihlerde, farklı bölgelerde pek çok olumsuz etkiye yol açtı. Aşağıda 2024 yılında gerçekleşen aşırı hava olaylarını örnekler üzerinden inceleyebilirsiniz:
- Ege Bölgesi: 15-18 Ağustos tarihleri arasında İzmir’de meydana gelen orman yangını, yerleşim yerlerine ulaşarak büyük bir tehdit oluşturdu.
- Akdeniz Bölgesi: 12 Şubat’ta Antalya’da yaşanan şiddetli yağış ve sel, bir kişinin hayatını kaybetmesine ve altyapıda ciddi hasarlara yol açtı.
- Karadeniz Bölgesi: 5 Temmuz’da Amasra’da yıldırım düşmesi sonucu 76 koyun telef oldu. 76 koyununun kaybedilmesi bölgedeki hayvancılığı olumsuz etkiledi.
- Marmara Bölgesi: Çanakkale’nin Biga ilçesinde ekim ayında meydana gelen dolu afeti, 45 bin dekar alandaki çeltik tarlalarına zarar verdi.
- İç Anadolu Bölgesi: Konya, Kastamonu ve Çankırı gibi illerde yağış miktarlarında uzun vadeli ortalamalara göre %20’yi aşan azalmalar gözlendi.
2024 Yılında Gerçekleşen Aşırı Hava Olaylarının Tarım ve Ekonomi Üzerindeki Etkileri
Türkiye Ziraat Odaları Birliği’nin (TZOB) verilerine göre 2024 yılının ilk 8 ayında 900 doğal afet meydana geldi. Yaşanan afetlerin %36’sı şiddetli yağış ve sel, %22’si dolu, %21’i ise fırtına ve hortum şeklinde gerçekleşti. Samsun’un Bafra ilçesinde ağustos ve eylül aylarında yaşanan şiddetli yağışlar; karnabahar, brokoli ve lahana gibi ürünlerin su altında kalmasına neden oldu. Bunun sonucunda ürün kayıpları yaşandı ve fiyatlarda artış görüldü.
2024 Yılında Yaşanan İklim Değişikliği Oranları
2024 yılında aşırı hava olaylarının yanı sıra Türkiye’nin son 54 yıldaki en yüksek sıcaklığı görüldü. Ortalama sıcaklık, 1991-2020 yılları ortalamasının 1,7 derece üzerine çıkarak 15,6 dereceye ulaştı. Bu durum, iklim değişikliğinin etkilerinin ülkemizde de belirgin bir şekilde hissedildiğini gösterdi. Uzmanlar, iklim değişikliklerinin daha az görülmesi için fosil yakıt kullanımının azaltılması ve yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelimin artırılması gerektiğini vurguluyor.
Sonuç olarak 2024 yılında Türkiye’de yaşanan doğal afetler ve ani hava olayları, iklim değişikliğinin etkilerini somut bir şekilde gözler önüne serdi. Gelecekte benzer felaketlerin etkilerini azaltmak için enerji politikalarında köklü değişiklikler yapılması gerekiyor. Fosil yakıtlardan vazgeçmek ve yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelmek büyük önem taşıyor.
