Yapımı ile ilgili ilk fikirlerin 1980’li yılların sonunda ortaya atıldığı James Webb Uzay Teleskobu, yörüngesine yerleşmesinin ardından gönderdiği görüntüler ile adından söz ettirmeye devam ediyor. Peki, siz insanlığın astronomi ve kozmoloji bilgilerini inanılmaz oranda genişletecek uzay teleskobu hakkında neler biliyorsunuz? Hazırladığımız bu içeriğin devamında, James Webb Teleskobu’nun yapısı, görevleri fırlatılışı ve konumu hakkında bilinmesi gereken tüm bilgileri bulabilirsiniz.
James Webb Uzay Teleskobu’nun Yapısı
NASA’nın önderliğinde, Avrupa ve Kanada uzay ajanslarının katkılarıyla üretilen James Webb Teleskobu, olağanüstü özelliklere sahip çok sayıda aleti bünyesinde barındırıyor. Örneğin; kameraları ve spektrometreleri, en sönük sinyalleri bile kolaylıkla algılayabilecek detektörlere sahip. Teleskop, NIRSpec aleti aracılığıyla kontrol edilen ve sayısı binlerle ifade edilen mikrokepenkler sayesinde aynı anda 100 nesneye kadar inceleme yapabiliyor.
Fazla ısınma sorununa önlem olarak kriyojenik soğutucu ile donatılan uzay teleskobu, hayranlık uyandıran görüntüleri 6,5 metrelik boya sahip aynası sayesinde elde ediyor. 18 bağımsız parçadan oluşan ayna, Hubble’daki 2,4 metre çaplı türdeşi ile kıyaslandığında çok daha yüksek oranda ışık toplayabiliyor. James Webb Teleskobu’nun bir diğer dikkat çekici özelliği ise 22 metreye 12 metre boyutlarındaki güneşliği. Kapton isimli bir madde ile kaplı ve 5 katmanlı güneşlik, yıldızımızdan gelen ısıyı en az 1 milyon kat azaltıyor. Güneşlik, aynı zamanda Güneş, Ay ve Dünya kaynaklı kızılötesi radyasyonun teleskoba zarar vermesini önlüyor.
James Webb Uzay Teleskobu’nun Birden Çok Görevi Bulunuyor
Bugüne kadar inşa edilmiş en büyük uzay teleskobu unvanının sahibi James Webb aracılığıyla birçok görevin yerine getirilmesi planlanıyor. Bu görevlerin ilki ve belki de en önemlisi, Evren’deki ilk ışığın ve Büyük Patlama sonrasında oluşan ilk gök cisimlerinin gözlemlenmesi. Ana görevinden bağımsız olarak uzay teleskobu ile galaksilerin oluşum ve gelişim süreçleriyle ilgili birçok soru işaretinin giderilmesi amaçlanıyor. Tabii tüm bu konulara ilişkin gözlemler esnasında karanlık maddenin kanıtları da bulunmaya çalışılacak.
Yıldızlar ve gezegen sistemlerinin doğduğu bulut yapılarının içini görebilen James Webb Teleskobu, ötegezegenlerin araştırılması misyonunu Hubble’dan çoktan devralmış durumda. Hassas ölçüm yapılabilmesini mümkün kılan özellikleri vasıtasıyla güneş sistemi dışındaki gezenlerin atmosferleri detaylıca incelenebilecek. Böylece yaşanabilir gezegenler çok daha kolay biçimde belirlenebilecek.
James Webb Uzay Teleskobu’nun Fırlatılması ve Uzaydaki Konumu
James Webb Uzay Teleskobu’nun planlanan ilk fırlatılış tarihi, 2007 yılı içerisindeydi. Ancak teknik nedenlerden dolayı bu tarih önce 2011’e, sonra da 2013’e ertelendi. Zira yerleştirileceği yörünge itibarıyla fırlatıldıktan sonra teleskoba müdahale edilmesi, günümüz teknolojisi ile pek mümkün değildi. Dolayısıyla fırlatılmadan önce olası tüm sorunlar ile ilgili kapsamlı analizlerin yapılması ve belirlenen aksaklıkların tamamen giderilmesi gerekiyordu.
Çalışmasını engelleyecek herhangi bir sorunun olmadığına kanaat getirilmesinin ardından teleskobun fırlatılışı, 25 Aralık 2021 tarihinde Fransız Guyanası’ndaki uzay merkezinden gerçekleştirildi. Takimler Ocak 2022’yi gösterirken James Webb Teleskobu yakıtı tükenene kadar sabitleneceği L2 noktasındaki yörüngesine yerleşti. Aynalarının açılmasının ve test aşamasının ardındansa teleskop aktif olarak görevini yerine getirmeye başladı.
