Eksik sigorta, hem emeklilik sisteminde hem de sigortacılıkta karşılaşılabilen önemli bir sorundur. Çeşitli nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabilen bu sorun, taşınmazlara yönelik sigorta şirketinin eksik ödeme yapması ile sonuçlanır. Emeklilik özelinde ise bireylerin kariyerlerini noktalama hayallerini sekteye uğratabilir. Bu yazının devamında, eksik sigortanın her iki alanda ne anlama geldiği ve sorunun nasıl çözülebileceğine dair detayları bulabilirsiniz.
Sigortacılıkta Eksik Sigorta Ne Anlama Gelir?
Eksik sigorta kavramı, sigortacılık sektöründe bir varlığın poliçede gösterilen bedelinin hasara uğradığı tarihteki gerçek değerinden altında kalması durumunu ifade eder. Normal şartlar altında, poliçenin her yıl sigortaya konu olan malın ya da taşınmazın bedelindeki değişimler göz önüne alınarak güncellenmesi gerekir. Ancak yabancı para birimlerindeki ani artış gibi öngörülmesi güç nedenlerden dolayı bu güncelleme doğru şekilde yapılamayabilir. Dolayısıyla zararın tazmin edilmesinde doğru değerleme yapılamaz ve sigortalı maddi açıdan kayba uğrayabilir.
Eksik sigorta durumu ile ağırlıklı olarak iş yeri sigortası gibi emtia bazlı poliçelerde karşılaşılır. Bu sorunun çözümü için Türk Ticaret Kanunu’ndaki orantı kuralı uygulanır. Kurala göre zararın meydana geldiği tarihte sigortaya konu varlığın değeri ve poliçede yazan bedeli karşılaştırılır. Eğer eksik sigorta durumu belirlenir, yani güncel değer poliçede yazan meblağdan fazla ise sigorta şirketinin poliçeli sahibine ödemekle yükümlü olduğu tazminat orantısal olarak düşürülür.
Eksik Sigortaya Karşı Çözüm Yolları Nelerdir?
Eksik sigorta durumu ile karşılaşmamak için herhangi bir hasar veya riziko gerçekleşmesini beklemeden aşağıda sıralanan önlemleri alabilirsiniz.
- Sigorta yaptırırken profesyonel ekspertiz desteğine başvurarak söz konu varlığın güncel bedelini belirleyebilirsiniz.
- Poliçe başlangıcında, sigorta şirketi tarafından belirlenen bedeli kontrol edebilirsiniz. Eğer hatalı ya da eksik değerleme varsa düzeltme isteyebilirsiniz.
- Poliçeye, enflasyona karşı koruma klozu ekletebilirsiniz.
- Sigorta şirketi ile kararlaştırdığınız tarihlerde varlığın sigorta değeri ile poliçe bedelini karşılaştırabilirsiniz. Karşılaştırma sonucunda arada fark çıkarsa zeyilname ile sigorta bedelini artırabilirsiniz.
Emeklilik Sisteminde Eksik Sigorta Kavramı Nedir?
Eksik sigorta, emeklilik sisteminde ise çalışılmayan döneme yönelik ödenmeyen prim gün sayısını ifade etmek için kullanılır. Çalışma hayatına ara verilmesi veya tamamen bırakılması, bu durumun ortaya çıkmasındaki en önemli neden olarak ön plana çıkar. İşveren tarafından sigorta priminin eksik yatırılması da sorunun sık karşılaşılabilen bir diğer kaynağını oluşturur. Eksik sigorta hesaplamasında, sigortalının prim ödemesi yapmadığı günler dikkate alınır. Bireyler, dilerlerse eksik gün tamamlama hakkından faydalanabilir. Böylece uzun yıllar boyunca hayalini kurdukları emekliliğe hak kazanabilirler.
Sigortalılar, aşağıda sıralanan durumlar için geriye dönük borçlanma hakkından yararlanabilir.
- Askerlik süresi
- Sigortalı olduktan sonra doğumun gerçekleşmesi şartıyla en fazla 3 çocuğa kadar çalışılmayan süre (Her biri için en fazla 720 gün)
- Sigortalılık öncesinde doktora eğitimi ve tıpta uzmanlık için ülkede ya da yurt dışında geçirilen öğrenim süresi
- Sigortalılık öncesindeki avukatlık stajı
- Grev ve/veya lokavt nedeniyle işin bırakıldığı zamanlar
- Doktorlar için asistanlık süresi
- Tutukluluk veya gözaltı durumlarında geçirilen süreler
- Anlaşmalı ülkelerde geçirilen çalışma süresi
- Kısmi sigortalılık durumunda 30 günden eksik süreler