Tıpkı yüksek rakımlı yerlerde olduğu gibi çatıda biriken kar da şiddetli esen rüzgar nedeniyle yer değiştirebiliyor. Bunun neticesinde çatının bazı bölümlerine aşırı ağırlık binmesine sebep olabiliyor. Hal böyle olunca da yapıda çeşitli hasarlar meydana gelme ihtimali artıyor. “Kar yükü nedir?” sorusunun ve bu sorunun önüne geçmenin yollarını öğrenmek için yazımızı okumaya devam edebilirsiniz.
Kar Yükü Nedir?
Kar yükü terimi, yağan karın yapılarda oluşturduğu baskıyı tanımlamak için kullanılıyor. Kısaltması “Pk” olan bu yük, hareketli yükler kategorisinde yer alıyor. Kar kaynaklı yükün etkisi, coğrafi ve meteorolojik koşullara göre değişkenlik gösterebiliyor. Güneş ışınımı, çatı üzerinde rüzgarın dağılımı, çatının geometrisi, kullanılan malzemenin türü başta olmak üzere birçok faktör kar yükü oluşumunda belirleyici rol oynuyor.
Ağırlıklı olarak bölgesel etkenlere bağlı olarak aniden gelişen bir sorun niteliğinde olduğu için ülkemizde kar yükü hakkındaki bilimsel çalışmalara çok fazla rastlanmıyor. Buna rağmen elde edilen örnekler ışığında bu yükün konutların yanı sıra endüstriyel tesisler ve viyadükler için de tehlike oluşturduğu yadsınamaz bir gerçek niteliği taşıyor.
Kar Yükü Nasıl Hesaplanır?
Kar yükü hesaplama işleminde TS 498-2021 kapsamında yer alan formül kullanılıyor. Ayrıca kar yükü azaltma katsayılarının hesaplanmasında TS 498 Çizelge 3’ten faydalanılıyor. Zati kar yükü değerleri ile ilgili işlem yapılırken ise TS 498 Çizelge 4’teki değerler referans alınıyor. Hesaplama aşamasında ilk olarak kar yükü azaltma değerini bulmaya yönelik işlem yapılıyor. Daha sonrasında ise bulunan bu değer ile zati kar yükü birbiriyle çarpılıyor. Böylece kar yükü hesap değeri elde edilmiş oluyor.
Kar Yükü Nasıl Önlenir?
Yapıda ciddi miktarda hasara neden olabilecek kar yükünü azaltmak için öncelikle çatı eğimini artırmak gerekiyor. Çatı eğiminin artması sayesinde oluşan yük, zemindekinin maksimum %50’si kadar olabiliyor. Daha sonrasında ise ısı ve su yalıtımı ile havalandırmaya odaklanmakta fayda var. Çünkü yalıtımın ve havalandırmanın yeterli seviyede olması, çatı ve dış hava sıcaklığının birbiriyle eşitlenmesi anlamına geliyor. Kuzey yönüne bakan çatılar ise kar yükünü önlemek için ısıtıcı kablolar içeren eritme sistemlerinin kurulumu yapılabilir.
