Online süreçlerin kolaylığı ve pratikliği nedeniyle artık birçok işlem sanal ortamda gerçekleştiriliyor. Ancak artan işlem hacmi ile birlikte fraud riski her geçen yıl katlanarak artıyor. Dolayısıyla bu riske karşı bilgi seviyesini yükseltmek ve korunma yöntemlerini öğrenmek, asla es geçilmemesi gereken bir zorunluluk haline geliyor. Yazımızı okuyarak fraud nedir, fraud’u önlemek için neler yapılabilir öğrenebilirsiniz.
Fraud Ne Demek?
Fraud’un Türkçe karşılığı dolandırıcılıktır. Finans sektöründe bu terim, kullanıcıların izni olmaksızın kartlarından alınan ödemeleri ifade etmek için kullanılır. Çalınan veya bilgileri kopyalanan kartlar ile yapılan işlemler bu kapsamda değerlendirilir. Söz konusu eylemleri gerçekleştirilen kişilere ise “fraudster” (dolandırıcı) adı verilir. Dolandırıcılık sonucunda kart sahiplerinin yanı sıra işletmeler ve bankalar da zarar görür.
2022 yılında gerçekleştirilen bir araştırmaya göre en sık karşılaşılan fraud türü kredi kartı dolandırıcılığıdır. Genel toplamın %43,7’sine denk gelen bu dolandırıcılık türünü kimlik bilgisi hırsızlığı takip eder. Hesap bilgilerinin kopyalanması ve vergi dolandırıcılığı da global anlamda dikkat çekici oranlara sahiptir.
Fraud Kontrolü Nedir?
Fraud kontrolü, dolandırıcılık yöntemlerinden korunmak amacıyla gerçekleştirilen bir dizi güvenlik önlemine verilen genel isimdir. Kontrol yöntemi, işletmelerin ve kart sahiplerinin zarar görmelerini önleme amacıyla hem sanal hem de fiziki alışverişlerde kullanılır. Mağazalarda gerçekleştirilen alışverişlerde bu yöntem iki farklı kontrol noktası üzerinden uygulanır. Yani işlem onayı için müşterinin kartını ibraz etmesi ve bazı hallerde şifre girişi yapması gerekir.
E-ticaret platformlarından yapılan alışverişler içinse çok daha fazla sayıda kontrol noktasından söz edilebilir. E-ticarette en önemli kontrol noktası, güvenilir bir sanal POS sağlayıcı ile çalışılmasıdır. CVV kodu sorgulanması ise dolandırıcılık riskini dikkat çekici seviyede azaltan bir önlem niteliği taşır. Red işlem denemelerine ve olağan dışı adetlerde talep oluşturulmasına dair istatistiklerin tutulması da önemli fraud kontrol noktaları arasında yer alır.
Fraud’dan Korunma Yolları Nelerdir?
Dolandırıcılık tehlikesinden korunmak için kullanılabilecek yöntemlerin başında 3D Secure gibi adımların ödeme sürecine dahil edilmesi gelir. TCMB lisanslı ve PCI-DSS 1. seviye sertifikasına sahip sanal POS sağlayıcılarına yönelim de önemli bir adımdır. Tüm bu rutin adımlara ek olarak özel günler ve yüksek işlem hacmine neden olacak kampanyalar öncesinde kontrol noktaları mutlaka e-ticaret sistemine entegre edilmelidir.
Bireysel açıdan alınabilecek önlemlerin ilk sırasında ise dijital koruma sigortası poliçesine sahip olmak yer alır. Bu sigortacılık ürünü poliçe sahiplerini hırsızlık amaçlı dolandırıcılık gibi tehlikelere karşı güvence altına alır. Dolandırıcılık riskinden kaçınmak için ayrıca bankacılık ve e-ticaret işlemlerini yalnızca güvenli kanallar üzerinden gerçekleştirmeniz de gerekir.
Fraud Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Fraud tespiti ne demek?
Dolandırıcılık tespiti ile kastedilen, hatalı bilgi ya da sahte kart bilgisi ile gerçekleştirilmek istenen işlemlere yönelik uyarı sistemidir. Bu gibi durumlarda sistem tarafından “Fraud Kontrolünü Geçemedi” şeklinde bir POS mesajı oluşturulur.
Fraud türleri nelerdir?
Online platformlar üzerinden gerçekleştirilen işlem türlerindeki artışa paralel olarak dolandırıcılık yöntemlerinin sayısında da yükseliş mevcuttur. Vergi, kredi kartı, menkul kıymet dolandırıcılığı en sık gerçekleşen fraud türleri olarak öne çıkar.
Fraud onayı nedir?
Onay işlemi, dolandırıcılığın önüne geçmek amacıyla işlemin güvenilir olup olmadığını anlamaya yönelik bir dizi faktörün ele alınmasıdır. Özellikle e-ticaret firmaları, onay sürecinden geçemeyen işlemleri kabul etmez.
