Ülkemizde her mal veya hizmet için farklı KDV oranları uygulanır. Dolayısıyla alıcıya ve satıcı üzerindeki vergi yükünü dengelemek için bir mekanizmaya ihtiyaç duyulur. İşte tam da bu noktada, devreye tevkifat uygulaması girer. Uygulama, alıcı ve satıcı konumundaki kişi ya da şirketlerin vergi ödeme sorumluluğunu tek başına üstlenmelerinin önüne geçer.
KDV Tevkifatı Nedir?
Katma Değer Vergisi tevkifatı, satıcıya ödenen tutara ilaveten KDV’nin belirli oranda düşürülmesi ve vergi dairesine ödenmesi işlemidir. Ödeme, mal veya hizmet alımı yapanlar tarafından kısmen ya da tam vergi sorumlusu sıfatı ile yapılır. Kısmi tevkifat, hesaplanan verginin T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen kısmının mal veya hizmet işi alan tarafından ödenmesidir. Bu tür tevkifatta geri kalan kısım ise işi yapanın sorumluluğundadır. Tam tevkifat ise işin bedeli üzerinden hesaplanan verginin tamamının alıcı tarafından beyan edilip ödenmesi suretiyle gerçekleşir.
Kimi zaman stopaj, kaynakta kesme, kesinti gibi isimlerle de anılan KDV tevkifatı, belirli oranlara göre yapılır. Güncel olarak uygulanan tevkifat oranları 2/10, 3/10, 4/10, 5/10, 7/10, 9/10 olmak üzere toplam 6 farklı basamak halindedir. KDV tevkifat oranları belirlenirken ağırlıklı olarak piyasa gözlemlerinden faydalanılır. Bu kritere ek olarak sektör ortalamalarına göre ödenmesi gereken KDV oranları da dikkate alınır.
KDV Tevkifatı Nasıl Hesaplanır?
Tevkifat hesaplama esnasında alınan mal ya da hizmetin türü oldukça önemlidir. Zira KDV ve tevkifat oranları alınan malın veya hizmetin çeşidine göre değişkenlik gösterir. Örneğin; servis taşımacılığı ihtiyacına yönelik hizmet alımında, ödenmesi gereken KDV oranı %8’dir. Aynı hizmetin tevkifatlı fatura hesaplama işlemi dahilindeki oranı ise 5/10 olarak belirlenmiştir. 2000 TL’lik hizmet alımı ile ilgili KDV tevkifat hesaplama sonucunda vergi dairesine ödenmesi gereken tutar, 80 TL olarak hesaplanır. Bu durumda hizmet alınan yere ödenmesi gereken tutar ise 1.920 TL’dir.
KDV Tevkifatı Nasıl Beyan Edilir?
KDV tevkifat beyanı, ilgili işlemin yapıldığı dönemde Vergi Sorumlularına Ait 2 No’lu KDV Beyannamesi aracılığıyla yapılır. Genel bütçeli idarelerin, tevkifat beyan etme zorunluluğu yoktur. Gerçek usulde KDV mükelleflerinin, tevkifata tabi tutulan Katma Değer Vergisi’ni beyan etmek için 1015B kodlu KDV2 beyannamesini kullanmaları zorunludur. Gerçek usulde KDV mükellefiyeti bulunmayanların ise aynı işlemi 9015 kodlu belge aracılığıyla gerçekleştirebilir. KDV mükellefiyeti bulunmayan Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi mükelleflerinin, 2 numaralı beyannameyi kurumlar vergisi yönünden bağlı oldukları vergi dairesine vermeleri gerekir.
Vergi borcu, beyan edildikten sonraki vergilendirme dönemini takip eden ayın 24. günü akşamına kadar yapılmalıdır. Bu işlemin normal vade tarihinde gerçekleştirilmemesi durumunda aşım yapılan her gün için gecikme faizi uygulanır.
