İnternet kullanımının yaygınlaştığı 2000’li yılların başından beri teknolojik gelişmeler hız kesmeden devam ediyor. Birçoğu gündelik yaşamdaki alışkanlıkları kökünden değiştiren bu gelişim sürecinden 2022 yılı da payına düşeni fazlasıyla almış gibi gözüküyor. 2022 yılında ülkemizdeki ve dünyadaki teknolojik gelişmeler ile ilgili detaylara gelin daha yakından bakalım.
Veri Dokusu Aracılığıyla Bilgiye Erişim
Veri dokusu ya da orijinal adıyla data fabric, en basit tanımıyla, ortak bir mimariden faydalanan kuruluşların veriye ulaşabilmesi için oluşturulmuş bir geniş ağ bağlantısı. 2022 yılında yönelimin daha da arttığı bu teknoloji trendi, mevcut veri yönetim sistemlerinde ortaya çıkan zorlukları %70 oranında azaltma potansiyeline sahip. Yapay zekadaki gelişmelere paralel olarak önümüzdeki yıllarda veri dokusuna yönelik çok daha dikkat çekici gelişmelerin yaşanması bekleniyor.
Fotonik Silikon Çipler
Standart elektronik çipler, bilginin yüksek performanslı olarak işlenebilmesi açısından üst sınırlarına çoktan ulaşmış durumda. Bu durumun doğal bir sonucu olarak ortaya çıkan fotonik silikon çipler, 2022’nin en dikkat çekici teknolojik gelişmeleri arasında yer alıyor. Zira bulut bilişim çözümlerinin ve yapay zeka uygulamalarının ihtiyaç duyduğundan çok daha fazla bilgi işleme kapasitesine sahipler. Dolayısıyla önümüzdeki 3 yıllık süreçte, fotonik silikon yongalara talebin daha da artacağı öngörülüyor.
Yenilenebilir Enerjinin Yönetiminde Yapay Zeka
2022’de dünyadaki teknolojik gelişmeler arasında yenilenebilir enerji kaynaklarının yönetiminde yapay zekanın kullanımı da yer alıyor. Günümüzde bu alanda yapay zekadan faydalanılması, ağ entegrasyonundan enerji kullanım oranlarının belirlenmesine kadar birçok konunun sorunsuzca çözümlenebilmesini sağlıyor. Kaynak kullanımının daha istikrarlı ve verimli hale gelmesi, maliyet avantajını da beraberinde getiriyor.
Yapay Zeka ve İlaç Üretimi
2022’de yapay zekanın kullanımında artış kaydedilen bir diğer alan ise ilaç üretimi. Pandemi ile birlikte ortaya çıkan yeni formülleri acilen geliştirme zorunluluğu, yapay zekanın kullanımı ile birlikte çok daha hızlı biçimde çözüme ulaşmış durumda. Hatta hastanelerde yapay zeka desteği sayesinde birçok hastalığın teşhis ve tedavi süreçleri neredeyse sıfır hatayla yönetilebiliyor.
Korumalı Veri İşleme
2022; Metaverse, NFT ve kripto para birimleri özelinde epey çalkantılı bir yıl oldu. Buna rağmen bu üç trendin de katkısıyla sanal yatırım araçlarına ilgi gösteren kullanıcılar için hayati öneme sahip verinin büyüklüğü inanılmaz boyutlara ulaştı. Hal böyle olunca da Fotonik silikon çipler, kripto algoritmaları gibi kaynaklardan gelen bilginin hızlı ve güvenli biçimde işlenmesi gereksinimi korumalı veri işleme yöntemlerinin kullanım oranını kayda değer oranda yükseltti.
Genişletilmiş Gerçeklik
Artırılmış, sanal ve karma gerçeklik gibi kavramlar çoktan gündelik yaşamın vazgeçilmez parçalarına dönüşmüş halde. Alışverişten televizyon yayınlarına kadar birçok alanda bu kavramları baz alan teknolojiler kullanılıyor. Ancak 2022 yılı içerisinde bu üç kavramı kapsayan ve hepsinden çok daha fazla potansiyele sahip bir teknolojik gelişim olan genişletilmiş gerçeklik öne çıktı. Genişletilmiş gerçeklik, şimdiye kadar sanal dünyanın gündelik yaşamın bir parçası olmasını sağlayan tüm teknolojileri, tek bir potada birleştiriyor.
Hisse İspatının Yükselişi
2022 yılındaki teknolojik gelişmeler sıralanırken hisse ispatını (Proof of Stake – POS) es geçmemek gerekiyor. Ethereum’un geçişi ile birlikte bu yılın en büyük teknolojik gelişimleri arasına adını yazdıran hisse ispatına dayalı algoritmalar, kullanıcılara çok sayıda avantaj sağlıyor. Örneğin; kullanıcılar artık daha az enerji harcayarak blok madenciliği faaliyetlerini gerçekleştirebiliyor. Hatta giriş bedeli ve donanım ihtiyacının giderilmesi için de kullanıcılar lehine benzer bir durum söz konusu. Yatırımcıların ciddi bedeller ödeyerek güçlü bilgisayarlar edinmeleri, artık zorunluluk niteliği taşımıyor.
Doğu Anadolu Gözlemevi
2022’de ülkemizdeki teknolojik gelişmeler içerisinde en dikkat çekici başlık olarak Doğu Anadolu Gözlemevi ön plana çıkıyor. Zira 3 bin 170 metre rakımlı Konaklı Karakaya Tepeleri’nde yer alan gözlemevinin teleskobunun kurulumunda son aşamaya gelinmiş durumda. Kurulumun ardından ise mekanik, optik ve yazılımsal testlere başlanacak. Testler başarıyla sonuçlandığı takdirde Türkiye’nin en büyük çaplı teleskobu ile 2023’te ilk ışığın alınması planlanıyor.
